بى‌مهرگان دریایى که اسکلت خارجى آنها از دو کفه (valve) تشکیل شده است. این دو کفه بهم متصل بوده و از اتصال این دو، محور یا خطى بوجود مى آید که به آن خط لولا یا خط دندانه یا Hing line مى گویند. براکیوپودها غالبا در محیط هاى کم عمق و همراه با مرجان ها و اسفنج ها زیست مى کنند. این شاخه از جانوران در دیرینه شناسى داراى اهمیت فوق العاده اى بوده و در دوران پالئوزوییک و مزوزوییک بسیار فراوان بوده اند.
بطور کلى، از کامبرین ظاهر شده و تا عهد حاضر وجود دارند. تمام بازوپایان، دریایى و جانورى ثابت مى باشند. بعبارت دیگر وجود بازوپایان در رسوبات مورد مطالعه براى دریایى بودن آن رسوبات کافى است. براکیوپودها توسط ساختمانى بنام ساقه (Pedicle) خود را به کف دریا ثابت مى کنند. اما امکان دارد در عده اى دیگر بجاى ساقه توسط خارهایى که در سطح خارجى آنها وجود دارند خود را ثابت نمایند.
بعبارت دیگر وجود بازوپایان در رسوبات مورد مطالعه براى دریایى بودن آن رسوبات کافى است. براکیوپودها توسط ساختمانى بنام ساقه (Pedicle) خود را به کف دریا ثابت مى کنند. اما امکان دارد در عده اى دیگر بجاى ساقه توسط خارهایى که در سطح خارجى آنها وجود دارند خود را ثابت نمایند. تولید مثل : از نوع جنسى است اما فرم هرمافرودیت نیز دیده مى شود.
پس از تشکیل تخم (زیگوت) یک لارو تشکیل مى شود که این لارو مدتى بحال آزاد در آب شناور بوده تا اینکه خود را به نقطه اى ثابت کند و بقیه مراحل رشد را طى نماید دو ماهیچه که سبب باز شدن کفه ها از هم مى شود Diductore و دو ماهیچه که سبب بسته شدن کفه ها مى گردد Adductore نامیده مى شود و ماهیچه هایى که موجب حرکت کفه ها حول ساقه مى شود Adgustore نامیده شده است.
بطور کلى شاخه براکیوپورا به دو رده (Class) تقسیم مى شود :
مفصل داران (Articulata)
بى مفصلان (Inarticulata)
تفاوت عمده این دو رده در داشتن دندان و حفره دندانى در رده مفصل داران و عدم وجود آن در بى مفصلان است. در بى مفصلان، عملى که دندان و حفره دندانى انجام مى دهد توسط ماهیچه ها صورت مى گیرد. ترکیب ساختمانى و یا جنس براکیوپودها در مفصل داران از کلسیت و در بى مفصلان غالبا از کیتنوفسفات است. اما در رده مفصل داران که جنس غشاء آهکى است سه فرم متفاوت مشاهده مى گردد :
در این رده، تقسیم بندى با توجه به ساختمان صدف، شکل لوفوفوز و مشخصات Delthyrium صورت مى گیرد.برخى از آنها را بر اساس لوفوفور تقسیم بندى مى کنند :
از این گروه مى توان به Order Orthida و Suborder Orthacea اشاره کرد. این زیر راسته از کامبرین تا کرتاسه فراوان بودند و صدف آنها نسبتا مسطح، غیر منقوط با خط لولاى مستقیم که ساقه از یک Delthyrium خارج شده. جنس Orthis متعلق به این زیر راسته است که شاخص پالئوزوییک زیرین بوده و اندازه آن کوچک، داراى دنده هاى شعاعى ساده و ظریف (Costae) و هر کفه محدب مى باشند.
منبع : پاورپوینت بازوپایان