جهت گیری هدف بیانگر الگوی منسجمی از باورها، اسنادها و هیجانات فرد است که مقاصد رفتاری وی را تعیین، و سبب می گردد تا نسبت به برخی موقعیت ها گرایش بیشتری داشته و در آن موقعیت ها به گونه ای خاص عمل نماید(به نقل از جوکار، ۱۳۸۵).
بطور کلی دو نوع جهت گیری هدف پیشرفت تحت عنوان هدف های عملکردی و هدف های تسلطیوجود دارد (حسینی، ۱۳۸۸). در هدفهای عملکردی، فرد با معیار برتری مواجه می شود و می خواهد شایستگی خود را نشان دهد یا ثابت کند. هدفهای عملکردی عموماً شایستگی فرد را بر اساس ارزیابی هنجاری پرورش می دهند و این هدف ها توجه فرد را روی نشان دادن توانایی در مقایسه با دیگران متمرکز می کنند. رسیدن به هدف عملکردی به معنی بهتر عمل کردن از دیگران است. در مورد هدف های تسلطی، فرد می خواهد شایستگی خود را پرورش یا بهبود بخشد (ایمز و آرچر، ۱۹۸۸؛ دوک،۱۹۸۶،۱۹۹۰؛ نیکولز،۱۹۸۴؛ اسپنس و هلمریچ، ۱۹۸۳ به نقل از سید محمدی، ۱۳۸۹). هدف های تسلطی عموماً ارزیابی مبتنی بر خود را از شایستگی فرد پرورش می دهند و این هدف ها توجه فرد را روی پرورش دادن شایستگی و تسلط یافتن بر تکلیف متمرکز می کنند. رسیدن به هدف تسلط به معنی پیشرفت کردن است (دوک، ۱۹۹۹؛ دوک و لگت، ۱۹۸۸؛ هاراکیوویچ و الیوت، ۱۹۹۳؛ اسپنس و هلمریچ، ۱۹۸۳ به نقل ازسید محمدی، ۱۳۸۹).
جهت گیری هدف مبنای تفاوت های فردی در موقعیت های تحصیلی است و بر اساس آن ها می توان میزان موفقیت فرد را در این گونه موقعیت ها، پیش بینی نمود (به نقل از خادمی و نوشادی، ۱۳۸۵). در آخرین تقسیم بندی که توسط الیوت (۱۹۹۷) صورت گرفت مدل چهارگانه اهداف پیشرفت به وجود آمد. در این مدل اهداف پیشرفت عبارتند از: تسلطی- گرایشی، تسلطی- اجتنابی، عملکردی- گرایشی و عملکردی- اجتنابی.
دنلود مقاله جهت گیری هدف