ارزیابی مدفوع می تواند توسط سه عامل انجام شود: رنگ، غلظت و محتوا. رنگ مدفوع تحت تأثیر نوع مواد غذایی، غلظت صفرا و سرعت عبور علوفه و مواد هضمی است. معمولاً مدفوع در زمانی که گاوها علوفه ی تازه می خورند سبز تیره است و اگر آنها علوفه ی خشک بخورند، رنگ مدفوع آنها قهوه ای- سبز است.
وقتی گاوها جیره های غذایی دارای مقادیر زیاد دانه های غلّات بخورند مثلاً نوعی TMR، مدفوع آنها به رنگ سبز- زرد در می آید. این رنگ در اثر ترکیب غلّات و علوفه است و با مقدار دانه های غلّات و چگونگی آماده سازی آنها، فرق می کند.
اگر حیوانی به اسهال مبتلا شود، رنگ مدفوع می تواند به خاکستری تغییر کند. حیوانات تحت درمان ممکن است دارای مدفوعی با رنگ غیرطبیعی باشند به خاطر داروهایی که مورد استفاده قرار گرفته است. مدفوع تیره یا خون آلوده می تواند نشانه ی خونریزی در مجرای GL باشد در اثر اسهال خونی، میکوتوکسین ها یا کوکسی دیوز. مدفوع سبز روشن یا زردرنگ که با اسهال آبکی ترکیب شده، می تواند در اثر عفونت های باکتریایی مثل سالمونلا ایجاد شده باشد.
غلظت مدفوع بیشتر بستگی به محتوای آب دارد و تحت تأثیر مقدار آب و رطوبت مواد غذایی می باشد و مقدار زمانی که مواد غذایی در بدن حیوان باقی می ماند. مواد دفعی یک غلظت متوسط دارد و توده های گردی به ارتفاع 1 تا 2 اینچ تشکیل می دهند. اسهال می تواند در اثر عفونت، مواد مسموم کننده یا انگل ها ایجاد شود امّا می تواند در اثر تخمیر زیاد کربوهیدرات ها در روده ی بزرگ و افزایش مقدار اسید نیز ایجاد شود.
مدفوع شل همچنین می تواند در اثر خوردن پروتئین زیاد یا سطح بالای پروتئین قابل تخریب در سیرابی باشد. همچنین احتمال دارد که در اثر مصرف آب زیاد به منظور دفع نیتروژن اضافی از طریق ادرار باشد. به علاوه مدفوع ممکن است در طول دوره های زمانی که گرما زیاد است، شل شود. مصرف پروتئین یا آب کمتر اغلب باعث مدفوع سفت تر می شود. کم شدن شدید آب بدن نیز می تواند موجب سفت شدن مدفوع شود. گاوهایی که بیشتر از طرف چپ شیر می دهند اغلب مدفوعی با ظاهری چسب مانند دارند.
منبع: پاورپوینت استفاده از ارزیابی مدفوع برای کمک به تغذیه ی گاوهای شیرده