پسامدرنیسم، پسانوگرایی یا پُستمدرنیسم (همچنین: پساتجدد، مابعد تجدد) (به انگلیسی: postmodernism) به سیر تحولات گستردهای در نگرش انتقادی، فلسفه، معماری، هنر، ادبیات و فرهنگ میگویند که از بطن نوگرایی (مدرنیسم) و در واکنش به آن، یا بهعنوان جانشین آن پدید آمد. پستمدرنیسم مفهومی تاریخی ـ جامعهشناختی است که به دوران تاریخیِ بعد از مدرنیسم اطلاق میشود.
فلسفۀ پُستمدرن (پسامدرن، پسانوگرایی)-که نتیجۀ طرز نگرش پیشگامان مکتب پست مدرن است-، به مجموعه پیچیدهای از واکنشهایی مربوط میشود که در قبال فلسفه مدرن و پیش فرضهای آن صورت گرفته اند، بدون آن که در اصول عقاید اساسی کمترین توافقی بین آنها وجود داشته باشد. فلسفه پست مدرن اساساً به معارضه با شالوده گرایی مورد اعتقاد مشترک فلاسفه برجسته قرون شانزده، هفده و هجدهم میلادی میپردازد و آنها را پیشفرضهایی میداند که باید مردود شناخته شده و کنار گذارده شوند این فلسفه به شدت تحت تأثیر مفاهیم پدیدارشناسی، ساختارگرایی و اگزیستانسیالیسم و همچنین افکار، آثار و نوشتههای گئورگ ویلهلم فریدریش هگل، سورن کیرکگارد، فردریش نیچه و مارتین هایدگر است. فلسفه پست مدرن اغلب به تردید در مورد تقابلهای دوگانه ساده میپردازد.
پست مدرنیسم جنبشی است فلسفی، فرهنگی و هنری دوران معاصر در واکنش به فلسفه و هنر مدرن. مدرنیسم باتفکر خرد گرایی و عقل گرایی محض و ساختن یک فرهنگ جهانی بر علیه تنگ نظری های سنت گرایانه قرونوسطی سر برآورد. مادینگری و تک ساحتی بودن آن باعث بی توجهی به نیازهای عاطفی، روحی و معنوی انسان شد.مدرنیسم نتوانست دنیای آرزوهایی که برای انسان مدرن ترسیم کرده بود به واقعیت تبدیل و با انسان و شهر و تاریخارتباط برقرار کند و اعتبار خود را از دست داد. پست مدرنیسم در تقابل با این بحران و با اندیشه پایان دادن به فرا روایت ها و ایدئولوژی های مدرنیسم روی کار آمد و با بهره گرفتن از هنر متعارف و کلاسیک و دستاورد قدما و ارتباط آن با عرصه مدرن و به نوعی بازخوانی (دوبارهخوانی) آن ها، به تفکر جدید برای حل این بحران پرداخت. در این مقاله سعی شده به فلسفه پیدایش پست مدرنیسم و دلایل و ویژگی های آن مبنی بر این پرسش که: پست مدرنیسم گسستی از مدرن است و یا تداوم آن و یا بازگشت و رجعت به گذشته است؟ به اصول و مباحث مربوط به آنبپردازد. در این جا ناگزیر باید جنبش مدرن و اصول آن نیز بررسی شود، چرا که پست مدرنیسم مدعی است که ازنارساییها و نواقص عصر مدرنیسم بی بهره است، بنابراین برای آشنایی با فلسفه پست مدرن، شناخت مدرنیسم امریضروری خواهد بود.
منبع:مقاله پست مدرنیسم