اکوتوریسم یا بوم گردشگری یا طبیعتگردی، گونهای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی نامسکون و دستنخوردهٔ جهان سفر میکنند و به تماشای گیاهان و پرندگان و ماهیها و دیگر جانوران میپردازند.
البته در اکوتوریسم صرفاً دیدار مطرح نیست بلکه آموزش محیط زیست و نفعرسانی به جوامع محلی و غیره ضروری و واجب است.
به اینگونه از گردشگران که به دیدار از بوم سامانه و طبیعت زنده میپردازند، نام اکوتوریست یا بوم گردشگر داده شدهاست. بسیاری از کشورها بخش هنگفتی از درآمد خود را از بوم گردشگران خارجی تأمین میکنند. «در ایران توسط فرهنگستان معادل طبیعتگردی نامگذاری شدهاست که با توجه به ظهور زمینگردشگری در چند دههٔ اخیر در ایران و جهان این واژه با معادلسازی طبیعتگردی صحیح نخواهد بود و بهتر است اکوتوریسم را معادل بوم گردشگری نامید».
گردشگری هم اکنون یکی از اساسیترین ارکان توسعه پایدار است و اکوتوریسم نیز نوعی از گردشگری است که انگیزه اصلی آن بهرهبرداری از طبیعت است. این مقاله قصد دارد با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی قابلیتهای اکوتوریسم در روستای نمونه گردشگری مال آقا در شهرستان باغملک خوزستان بپردازد. این روستا که در منطقهای کوهستانی با جاذبههای طبیعی فراوان، در دامنههای جنوبی زاگرس واقع شده، هرساله در فصل گرما پذیرای هزاران گردشگر خوزستانی برای گذران اوقات فراغت و سیاحت بوده که با جاذبههای اکوتوریسمی بالای خود میتواند به عنوان دروازهای برای اکوتوریسم در نواحی جنوب غربی کشور عمل کرده ولی به دلیل سیاستهای نامناسب و عدم وجود زیرساختهای لازم برای گردشگری نسبت به قابلیتهای فراوان اکوتوریسمی نیاز به مطالعه و توجه بیشتر دارد.
جایگاه اکوتوریسم در بازار توریسم(گردشگری):
از مقایسهی ابعاد گردشگری درشاخهی اکوتوریسم با سایر زمینههای گردشگری، درمییابیم در حالی که سایر شاخهها به توریسم انبوه، شرکتها، آژانسها و هتلهای بزرگ میاندیشند، فعالان شاخه اکو توریسم(بومگردی) به ندرت با گروههایی بیش از 30 نفر برای هر برنامه سرو کار دارند و نیز از طریق شرکتهای کوچک و استفاده از راهنمایان محلی و امکانات محدود در محیطهای طبیعی فعالیت می کند.
بنابراین یکی از مهمترین اصول برای اکوتوریسم و اکو توریستها این است که:
«رد پا» باید تنها اثری باشد که از اکوتوریسم در طبیعت به جا گذاشته می شود و عکسها و خاطرات سفر نیز تنها یادگاریهایی باشند که از طبیعت نزد اکو توریستها(بومگردان) باقی میماند.
بهتر است شما به عنوان یک اکو توریست اندکی از نمونههای قوانین اخلاقی این صنعت را بدانید:
• برای حفظ و ارتقای یکپارچگی طبیعی مکان های مورد بازدید تلاش کنید.
• به حساسیت های فرهنگی احترام بگذارید.
• در تور، حداقل میزان زباله و ضایعات زیست محیطی را تولید کنید.
• محیط طبیعی مورد بازدید خود را تمیزتر از زمان آغاز، ترک کنید.
• آرامش حیات وحش را بر هم نزنید.
• از محصولاتی که از حیوانات و گیاهان در خطر انقراض تهیه می شوند خریداری نکنید.
• با خرید محصولات بومی به اقتصاد محلی کمک کنید.
• باورها و اعتقادات سنتی و مردمی منطقه را بشناسید و به آنها بیاحترامی نکنید.
• از چیدن گل در طبیعت خودداری کرده و در عوض با عکاسی از آن لذت ببرید.
• از مکانهای خصوصی و مردمان محلی و عشایر (بخصوص زنها و کودکان) بدون اجازه عکاسی نکنید.
• به اماکن مقدس احترام بگذارید.
• هرگز قولی را به عشایر و مردمان روستایی ندهید که نتوانید عمل کنید.
• سعی کنید در محیطهای روستایی و عشایری پوشش شما مناسب باشد.
منبع:مقاله اکوتوریسم