عدم مدیریت در دفع بهداشتی زباله نشانهای از فقدان برنامهریزی و عدم توجه به مسایل مختلف زیست محیطی است. با رشد سریع مناطق شهری جایگاههای دفع ناکافی بهنظر آمده و اثر مستقیمی بر روی هزینهها در محلهای دور افتاده و کوچک دارد. لذا با این رویکرد هدف از تحقیق حاضر، مکانیابی دفع زبالههای شهری شهرستان مراغه با موقع ریاضی ً46 َ07 ْ46 تا ً33 َ43 ْ46 طول شرقی و ً52 َ00 ْ37 تا ً35 َ44 ْ37 عرض شمالی است. این شهرستان با وجود جمعیت بالای آن فاقد مرکزی بهداشتی جهت دفع زبالههای شهری میباشد و این مسأله برای ساکنان این شهرستان مشکلات زیست محیطی عدیدهای را بهوجود آورده است. به این منظور با استفاده از مدل تحلیل سلسلهمراتبی و با بهرهگیری از تصاویر ماهوارهای و عملیات میدانی و نمونهبرداری از منطقه مورد مطالعه، متغیرهای متعددی در راستای انتخاب بهترین مکان برای دفع بهداشتی زبالههای شهری مورد ارزیابی قرار گرفت. از این رو، برای هر یک از معیارهای مورد بررسی نقشه با فرمت رستری در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. تمامی معیارها بهصورت دوبهدویی با هم مورد مقایسه قرار گرفت و در نهایت با استفاده از محیط GIS و روش AHP نقشه مکانهای مستعد دفع زبالههای شهری برای منطقه مورد مطالعه تهیه شد. نتایج تحلیل در 5 طبقه از بسیار بالا تا بسیار ضعیف کلاسبندی شد. مساحت طبقه بهترین مکان استخراج شده در حدود 2972 هکتار که معادل 36/1 درصد از شهرستان مراغه میباشد را در برمیگیرد. و در نهایت اینکه با توجه به عملیات میدانی انجام شده و مطابقت با نقشه استخراج شده در محیط GIS، مساعدترین منطقه در نزدیکی روستای آغچه کهل و به فاصله 15 کیلومتری از شهر مراغه انتخاب شد که در اولویت بهینه پژوهشگر میباشد.
امروزه با توجه به این مواد زائد جامد جزء جدا ناپذیر زندگی انسان بوده تولید انواع این زائدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است. آلودگی های آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن زباله شهری مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد می کند به این علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده از ابزارها و فناوری ها مناسب ضروریمی باشد یکی از بخش های مهم در مدیریت پسماندهای شهری یافتن مکان مناسب جهت دفن زباله است این تحقیق باهدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماندهای شهری سهرتان ملارد با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیاییو فرآیند تلحیلی سلسله مراتبی اجرا شده است در این مطالعه پارامتر ها، معیارها و ضوابط انتخاب مکان های مناسب برای دفن بهداشتی مانند زمین شناسی، راه های دسترسی، نقشه شیب، نقشه کاربری اراضی فاصله از سکونتگاه، نقشه های هیدروگرافی و شیب و فاصله از شهر و... شناسایی و وزن دهی گردید در این روش با تشکیل ماتریس های زوجی و مقایسات زوجی و بدست آوردن وزن نسبیه ر معیار و زیرمعیار در این مدل وزن دادن به لایه ها و تشکیل لایه های وزن داده شده و روی هم گذاری لایه ها 6 منطقه مناسب جهت دفن زباله انتخاب و اولویت بندی شده است.
از جمله مباحث و مشکلاتی که مدیریت شهری می تواند در آن باعث ایجاد تغییرات مفید شود، بحث مکان یابی مراکز دفن و دفع مواد زائد جامد شهری است. تصور این که اندازه گیری میزان تولید، جمع آوری، حمل و نقل، دفع و دفن مواد زائد بدون طرح و برنامه قبلی و یا به عبارت دیگر بدون هیچگونه مدیریتی انجام شود، مشکل و یا حتی غیرممکن به نظر می رسد زیرا اگر مراحل دفن مواد زائد از مرحله تولید به ترتیب و از روی اصول، و با برنامه ریزی مشخص نباشد امکان رسیدن از یک مرحله به مرحله دیگر بعید به نظر می رسد، چه رسد به سرانجام رسیدن کل عملیات و پروژه! پس در اینجا اهمیت و ضرورت مدیریت و برنامه ریزی در ارائه طرح های معقول و قابل اجرا در زمینه دفن مواد زائد شهری به وضوح مشخص می شود. آنچه که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است، مرحله مکان یابی است و این که سیستم مدیریت مواد زائد شهری به چگونه است، همچنین بررسی این موضوع که سیستم اطلاعات جغرافیایی دارای چه توانایی هایی در زمینه مکان یابی می تواند داشته باشد و چگونه می تواند ما را در این مهم یاری رساند.